Klassiek 2D, Gezicht op Delft

Beeldbeschouwing

Algemene gegevens

Titel: Gezicht op Delft
Maker: Johannes Vermeer
Datum: rond 1660

Aandachtspunten

Op dit schilderij zie je de stad Delft weergegeven vanuit het zuidoosten. Op de voorgrond van dit schilderij zie je een paar mensen op het land staan. Daarachter zie je water, dit is haven de Stadskolk. Deze haven is tussen 1616 en 1620 gegraven. Aan de kant van de haven liggen verschillende schepen aangemeerd. Daarachter zie je een stukje van Delft. Je ziet verschillende gebouwen en poorten. De middelste poort is de Schiedamse poort. De rechtse poort is de Rotterdamse poort. Dit schilderij is op een morgenochtend gemaakt, want de zon staat in het oosten. Vermeer heeft een typisch Nederlandse wolkenlucht op dit schilderij getekend. Je zet zowel witte wolken, donkere wolken als blauwe lucht. Hierdoor ligt een deel van de stad in het donker, terwijl een ander deel verlicht is.

Op dit schilderij heerst er rust. Dit wordt op verschillende manieren uitgebeeld. De wind waait niet, want er zijn maar een paar rimpels in het water. Er zijn geen boten aan het varen, want alle boten zijn aangemeerd. De mensen die je op het schilderij zit, staan rustig met elkaar te praten. Ik denk dat Vermeer de stad wil uitbeelden, terwijl de stad nog in rust is. Nu is het nog ochtend en is er nog rust in de stad. Over ene paar uur zal de stad weer in beweging komen en zal er een heel ander plaatje te zien zijn.

Tijdskenmerken

Dit schilderij valt in de klassieke tijd. Dit schilderij is rond 1660 gemaakt. Op dat moment leefde Nederland in de Gouden Eeuw. Door de groeiende welvaart kwam ook de kunst tot bloei. Kenmerkend voor de klassieke tijd is dat schilders er naar streefden om de werkelijkheid zo natuurgetrouw mogelijk te schilderen. Dat is in dit schilderij terug te vinden. Je ziet op het schilderij geen dingen die niet kloppen.

Hoe is het gemaakt

Zoals vrijwel alle schilderijen van Vermeer is ook dit schilderij gemaakt met olieverf op doek. Deze olieverf heeft hij waarschijnlijk met een kleine kwast op het doek gebracht. Er zijn namelijk veel kleine details te zien.

Mening

Persoonlijk vind ik dit schilderij erg mooi. Het mooie aan dit schilderij vind ik dat het zo waarheidsgetrouw is. Ik kijk nu dus vooral met de mimetische bril van Parson naar dit schilderij. Ik vind het knap hoe Vermeer de kleine details heeft geschilderd, zoals de spiegelingen in het water en de wolkenlucht. Daarnaast vind ik het mooi dat de stad nu nog helemaal in rust is. Hierdoor heeft de stad iets sprookjesachtig over zich.

Beeldbeschouwingsvragen
Als je wilt dat een kind door de associatieve (favoritisme) bril gaat kijken, dan kan je de vraag stellen wat het belangrijkste in dit schilderij is. Het antwoord van het kind zal afhangen van de belevingswereld van het kind. Als het kind de haven herkent zal het de haven benoemen. Als het kind juist geïnteresseerd is in wolken, dan zal het de wolken benoemen. Als je daarna wilt dat het kind de mimetische bril (ambachtelijkheid)  opzet, dan kan je de vraag stellen waaraan je kan zien dat het zomer is. Het kind moet dan benoemen dat je blaadjes aan de bomen ziet. Als je bij dit schilderij aan het kind vraagt waaraan je kan zien dat de stad in rust is, dan laat je het kind door de expressieve bril (expressiviteit) kijken. Een mogelijk antwoord van een kind is dat het benoemt dat het water glad is en dat de mensen op de kant rustig met elkaar aan het praten zijn. Een mogelijke vraag om het kind door de formele bril (formalisme) te laten kijken is te vragen hoe het kleurgebruik van het schilderije bijdraagt aan de emotie (rust) van het schilderij. Een mogelijk antwoord hierop is dat er veel aarde- en grijstinten worden gebruikt en dat er weinig felle kleuren worden gebruikt. Om het kind tenslotte door de interpretatieve bril (open mind) te laten kijken, kan je de vraag stellen kan je het kind vragen om een argument te geven waarom iemand anders het schilderij bijvoorbeeld wel mooi vindt, terwijl het kind het schilderij niet mooi vindt. Een kind moet zich hierdoor ook kunnen inleven in de gedachtegang van de maker of een andere toeschouwer. 

Beeldaspecten
Licht In dit schilderij is er een licht-donkercontrast aanwezig. De stad en de bovenste wolken tekenen donker af tegen de lichte lucht en het (iets minder) lichte water. Hierdoor wordt er een mysterieus gevoel opgewekt. Daarnaast is er sprake van weerspiegeling van de stad in het water. Door deze weerspiegeling wordt er rust uitgestraald, omdat weerspiegeling niet optreedt in onrustig water.

Ruimte
In dit schilderij is er gebruik gemaakt van afsnijding. De stad loopt buiten het schilderij door. Hierdoor ga je jezelf afvragen wat er daar gebeurd. Toch verwacht je een gelijk tafereel, omdat er weinig gebeurt. Er is vooral rust. De horizon bevindt zich iets onder het midden. Hierdoor wordt de meeste aandacht gevestigd op de stad, terwijl er toch nog ruimte is voor de donkere wolken.

Kleur
In dit schilderij is er weinig gebruik gemaakt van felle kleuren. Voor de stad en het land worden er vooral aardkleuren gebruikt (met bruin gemengd). Voor de lucht en het water zijn er blauwtinten gebruikt. Op verschillende plaatsen is de kleur verdonkerd. Dit alles draagt bij aan iets mysterieus, wat toch rust uitstraalt. Het kleurcontrast wat is dit schilderij wordt gebruikt is het licht-donkercontrast.