Modern 2D, Sterrennacht

Beeldbeschouwing

Algemene gegevens
Titel: Sterrennacht
Maker: Vincent van Gogh
Datum: 1889

Aandachtspunten
Op dit doek is te zien een stad, gelegen onder een heldere, verlichtende sterrenhemel. Achter deze stad liggen bergen, of liever gezegd heuvels. Er wordt aangenomen dat dit het uitzicht is van Van Gogh toen hij in het ziekenhuis lag. Ondanks dat er verschillende meningen en interpretaties bestaan over de donkere “vlek” op de voorgrond, wordt in deze beschouwing aangenomen dat dit een boom is zonder bladeren. In de tijd dat van Gogh dit doek schilderde, was hij sterk geneigd naar religie. Na deze periode werd hij depressief. Het doek kan dan ook gelinked worden aan zijn gedachten over de dood: “Net zoals we de trein naar Tarascon of Rouen nemen, gebruiken we de dood om naar de sterren te reizen”. Duidelijk is dat dit een doek is van Van Gogh, door de wijze van schilderen. Opvallend zijn de “kolkende” sterren, mogelijk afgekeken van een schilderij van William Parsons.

Betekenis van het beeld
Ook op dit doek heerst een mate van rust. Het is nacht, de mensen slapen en het is een heldere nacht. Ondanks deze rust, lijkt het wel te waaien, ondanks dat er geen duidelijke wolken aanwezig zijn. De kolkende lucht geeft een koude impressie. Deze impressie wordt versterkt door de boom op de voorgrond. Deze bevat geen bladeren en ziet er levenloos uit. Het is dus waarschijnlijk herfst, of winter. Ondanks dat het doek niet depressief doet over komen, is het geen vrolijk schilderij. Dit kan in verband worden gebracht met de depressie van de schilder.

Tijdskenmerken
Het schilderij is in 1889 gemaakt, en behoort dus tot het modernisme. Het modernisme is in opkomst tussen 1870 tot aan 1970. Kenmerkend voor het modernisme is onder andere impressionisme. Vincent van Gogh was een impressionist. Kenmerkend is dat het schilderij een momentopname weergeeft. Daarnaast is er vaak geen boodschap aanwezig en lijkt het doek snel geschilderd door de manier van schilderen, namelijk grote grove lijnen of toetsend. Van Gogh maakte hier gebruik van.

Hoe is het gemaakt
Zoals vrijwel alle schilderijen van Van Gogh is ook dit schilderij gemaakt met olieverf op doek. Deze olieverf heeft hij waarschijnlijk met een kleine kwast op het doek gebracht. Er zijn namelijk veel kleine details te zien.

Mening
Het is een mooi schilderij, vooral doordat het geen strakke en rechte lijnen bevat zoals de wereld. Het is echter niet vrolijk.Dit komt voornamelijk door het kleurgebruik. Dus zowel met mooi als met grauw weer doet het de kamer niet opvrolijken. Ik zou het zelf niet kopen.

Beeldbeschouwingsvragen

Als je wilt dat een kind door de associatieve (favoritisme) bril gaat kijken, dan kan je de vraag stellen of het kind nog meer schilderijen herkent waarbij deze manier van schilderen gebruikt wordt. Als je daarna wilt dat het kind de mimetische bril (ambachtelijkheid) opzet, dan kan je de vraag stellen waaraan je kan zien dat het nachtis. Het kind moet dan benoemen dat je de sterren ziet. Om de kinderen door de expressieve bril (expressiviteit) te laten kijken vraag ik of de kinderen denken dat de schilder vrolijk was of niet. Waaraan zouden de kinderen dat kunnen zien. De kinderern zullen dan zeggen dat de schilder niet vrolijk was, omdat er donkere kleuren zijn gebruikt. Een mogelijke vraag om het kind door de formele bril (formalisme) te laten kijken is te vragen hoe het kleurgebruik van het schilderij bijdraagt aan de emotie (vrolijkheid) van het schilderij. Een mogelijk antwoord hierop is dat er aarde- en grijstinten worden gebruik. Om het kind tenslotte door de interpretatieve bril (open mind) te laten kijken, kan je de vraag stellen kan je het kind vragen om een argument te geven waarom iemand anders het schilderij bijvoorbeeld wel mooi vindt, terwijl het kind het schilderij niet mooi vindt. Een kind moet zich hierdoor ook kunnen inleven in de gedachtegang van de maker of een andere toeschouwer.

Beeldaspecten
Licht
In dit schilderij is er een licht-donkercontrast aanwezig.  Hierdoor wordt er een mysterieus gevoel opgewekt.

RuimteIn dit schilderij is er gebruik gemaakt van afsnijding. De stad loopt buiten het schilderij door. Hierdoor ga je jezelf afvragen wat er daar gebeurd. Toch verwacht je een gelijk tafereel, omdat er weinig gebeurt. Er is vooral rust.

Kleur
In dit schilderij is er weinig gebruik gemaakt van felle kleuren. Voor de stad en het land worden er vooral donkere gebruikt (met blauw gemengd). Voor de lucht zijn er blauwtinten gebruikt. Op verschillende plaatsen is de kleur verdonkerd. Dit alles draagt bij aan iets mysterieus, wat toch rust uitstraalt. Het kleurcontrast wat is dit schilderij wordt gebruikt is het licht-donkercontrast.